10 Haziran 2008 Salı

RENKLER VE ANLAMLARI (COLOURS AND THEIR MEANING)

Dikkat: Bu bilgiler Metin Kasım’a ait Reklam Fotoğrafçılığı adlı kitaptan alınmıştır. Bilimsel çalışmalarda kaynak ismi belirtilmek şartı ile kullanılabilir. Kaynak (Source book): Metin Kasım: Reklam Fotoğrafçılığı, Çizgi Kitabevi, 2005.
Renklerin bireylerde uyandırdıkları etkiler ve renklere yüklenen fiziksel, psikolojik, resimsel ve toplumsal anlamlar şöyle özetlenebilir:

- Kırmızı: Kırmızı renk fiziksel anlamda güç, yaşam, enerji, cinsellik, dinamizm ve heyecanı temsil eder. Psikolojik etkisi ise, uzun süre izlendiğinde gerginlik ve heyecan yaratması, kısa sürede ise dikkat çekici olması ve bakışı üzerinde toplamasıdır. Resimsel anlamda, tehlike ve yasakların belirtilmesi amacıyla kullanılır. Toplumsal anlamda, kendine güveni, erkeksiliği, saldırganlığı, bedensel gücü, küstahlığı ve kabalığı simgeler. Sıcak bir renk olan kırmızı, bakış yakalayıcı bir özelliğe sahip olduğundan, reklam uygulamalarında çok sık kullanılırlar. Tahrik ve teşvik edici özelliği nedeni ile dikkatli kullanılması gerekir. Bu renkteki nesneler daha büyük ve yakın görünürler (Teker, 2003: 82-86).
Kırmızı renk ateşi temsil eder. Kırmızı renk, hayatın, gücün, canlılığın, heyecanın, ataklığın, cesaretin, kararlılığın sembolüdür. Koyu kırmızı renk aşka, cesarete, nefrete, sinirliliğe ve benzeri duygulara işaret eder. Kırmızı-kahverengi; duyarlılık ve şehvet düşkünlüğünü, pembe-kırmızı; hırsı ve acımasızlığı gösterir. Yüreğin ve aşk ateşinin rengi, cinselliğin, tehlikenin ve tutkunun temsilcisi olur. Kırmızı seven insanın kişiliği, haklı çıkmak isteyen, saldırgan olabilen, risk üstlenmeye istekli ve özgüvenlidir. Hayat ve yeni başlangıç isteğini dile getiren renktir. Kırmızı renk güçlü bir uyarıcı ve enerji vericidir. Bir an önce harekete geçme hissi verir. Yaklaşan tehlikeyi, yasaklı yerleri vermek için filmlerde kırmızı kullanılır. Kırmızı otoriteyi de temsil eder, çünkü yasağın rengidir (Yolcu, 2001:126 naklen Pauline Wills:116).
Kırmızının modülasyonu cennet ve cehennem arasındaki tüm tonları yansıtabilir. Kırmızı siyah üzerinde şiddet ve ateşi temsil ederken, beyaz üzerinde pembe manevi bir aşkın simgesidir. Turuncuya kayan bir kırmızı romantik bir serüvenin başlangıcı olabilir. Beyaz üzerinde kırmızı kan ve ölümü akla getirir. Yüzdeki kırmızılık utanma, kızgınlık ve ateşin belirtileridir (www.geocities.com, 25.04.2005).

- Turuncu: Fiziksel anlamda canlılığı ifade eder. Psikolojik açıdan mutluluk, sevinç ve dışa dönüklük duygusu yaratır. Resimsel olarak, sonbaharı ve sıcaklığı simgeler. Toplumsal açıdan, gençliğe özgü, eğlenceyi seven, dışa dönük, sosyal ve samimi duyguları çağrıştırır (Teker, 2003: 82-86).

- Beyaz: Beyaz renk, fiziksel anlamda çözülme, teslimiyet ve bağlanmayı, hoşgörüyü, simgeler. Psikolojik olarak, özgürlük, açıklık, aydınlık ve dinginlik ifade eder. Resimsel olarak, temizlik, saflık, doğanın tazeliği, genç kızlık ve suçsuzluğu çağrıştırır. Bu nedenle gelinlik, rahibe ve hemşire giysileri beyazdır (Teker, 2003: 82-86).
Beyaz renk insanların yaratıcılık duygularını açığa çıkartan, geliştiren bir renktir. Beyaz ışık, temel ışık renklerinin birleşmesiyle ortaya çıkmaktadır. Beyaz renk birlikte kullanıldığı öbür renklerin güçlerini ve etkilerini arttırır. Temizlik, saflık, iyi niyet, kış ve dinginliği çağrıştırır. Beyaz yansız, iletişime kapalı, aşırı titiz kişilik göstergesidir. Beyaz öteki dünyayı da simgeler, ruhsal ve dinsel değerleri de ifade eder (Yolcu, 2001:128 naklen Yengin, 1994).
- Mavi: Mavi renk fiziksel anlamda sessizlik, sakinlik, memnuniyet ve pasifliği simgeler. Psikolojik etkisi ise, memnuniyet verici ve rahatlatıcı bir etkiye sahip olmasıdır. Toplumsal açıdan, düzeni çağrıştırır. Bu nedenle üniformalar ve resmi görevlilerin giysilerinde tercih edilir. Psikolojik açıdan da birey üzerinde tazelik, serinlik ve hijyen duygusu yaratır. Açık mavi renk daha az dikkat çekici olup, kişiyi rüya alemine götüren bir etkiye sahiptir. Koyu mavi sonsuzluk hissi vermektedir (Teker, 2003:82-86).
Fotoğrafın alt yarısında kullanılan mavi, ağır ve derin; üstte kullanılan ise hafiftir. Üstte kullanılan mavi özgürlüğün rengidir. Mavi renk, semavi ve göksel anlamlar için de kullanılabilmektedir. Akşam mavisi hüznün rengidir. İnsan yüzünün mavi renk altında görünmesi ise hastalık ve ölüm düşüncelerini akla getirir. Dairenin oluşumunda bir nokta, merkezin etrafında eşit bir şekilde hareket eder. Dairenin ifade ettiği sonsuzluk ve bitmeyen yumuşak hareketlerdir. Bu kavramlara en yakın renk mavidir (www.geocities.com, 25.04.2005)
.
- Lacivert: Lacivert renk fiziksel olarak saygınlığın, tutuculuğun bir ifadesi olup, düzeni temsil eder. Toplumsal anlamda onur, zenginlik, düzen, klasik görüş ve statüyü simgeler. Bu nedenle resimsel olarak özellikle üniformalarda tercih edilir (Grill ve Scanlon, 2003:124).
- Pembe: Pembe renk fiziksel anlamda, çekingenlik, incelik, nezaket ve yumuşaklığı çağrıştırır. Psikolojik özelliği ise, huzur ve güven verici, romantizmi, sevgiyi, şefkati ve dişiliği çağrıştıran bir etkiye sahip olmasıdır. Resimsel olarak daha çok genç kızlar tarafından kullanılan, kozmetik ve iç çamaşır gibi ürünlerde kullanılır. Toplumsal açıdan, kibarlığı, kadın zarafetini ve çekiciliği temsil eder (Teker, 2003:82).
- Mor: Mor renk ruhaniliğin, kendine saygının ve asaletin rengidir. Kutsal aydınlık işaretidir. Mor dramatik ve inceliklidir. Soyluluğu ve saygınlığı çağrıştırır. Sanatsal, duyarlı, hayalci, tinsel kişilikleri mor renk temsil eder. Olumsuzluğu, unutkanlık ve sabırsızlığın da sembolüdür (Yolcu, 2001: 128).
Fiziksel anlamda mor, duyarlılığı, hassasiyeti, duygusallığı, hüznü, melankoliyi gizemi, esrarengizliği ve erotizmi ifade eder. Psikolojik açıdan birey üzerinde geçmişe götürücü, hayale daldırıcı fantezi anılar uyarıcı bir etkiye sahiptir. İçe dönük mistik düşüncenin rengidir. Resimsel anlamda, şefkat, yalnızlık, erotizmi simgelemek amacıyla kullanılır. Koyu mor ise, büyü, sihir, edişe, korku, mahremiyet, yalnızlık ve üzüntü duygularını çağrıştırır. Toplumsal açıdan, daha önceden bilinen içinde güvenle yaşanan bir dünyadan, bilinmeyen fakat merak ve heyecan uyandıran bir dünyaya geçişi ifade eder.
Mor renge yakın bir renk olan eflatunun ise etkileri mora benzemekle beraber daha alt düzeydedir. Morun eflatun tonu, kadınımsı bir etkiye sahiptir ve daha çok kadın cinselliğini çağrıştırır (Teker, 2003:82-86).
Mor ve magenta, menekşe moru gibi yakın renkler kraliyet rengi olarak kabul edilir Belki de doğada oldukça nadir bulunduğundan mor renk güç ve tek olma özelliğiyle özdeşleşmektedir. İnsanların çoğunun zihninde mücevherleri, çiçekleri, albenili giysileri ve görkemli gün batışlarını çağrıştırır (Grill ve Scanlon, 2003:124).
- Gri: Fiziksel anlamda, duygusuzluğu ve yavaş bir bitişi, yaklaşan ölümü simgeler. Birey üzerinde, depresif, hüzün verici, maskeleyici, koruyucu bir psikolojik etkiye sahiptir. Resimsel anlamda etkisizdir. Koyu gri ise kirlilik ifade eder. Toplumsal açıdan gri renk, bireyin kendisini toplumdan soyutlama, uzaklaştırma arzusunu, duygu ve fikirlerini gizleme eğilimini, meraklı olmayan nötr bir kişiliği yansıtır (Teker, 2003:82).
- Sarı: Güneşin sıcaklığını en bariz şekilde yansıtan renklerden sarı ve kırmızı gün doğumu ya da gün batımında çekim yaparak, objektif yüzeyinde yansımaya yol açarak ya da ısıtıcı filtreler kullanarak vurgulanabilir. Sarı renk fiziksel anlamda çözülme, gevşeme ve sınırlamaların genişletilmesini ifade eder. Psikolojik açıdan birey üzerinde değişiklik, macera duygusu, sevecenlik, atılganlık, mutluluk, iyimserlik, neşe ve girişimcilik etkisi uyandırır. Resimsel açıdan ise, aydınlık, açıklık, şeffaflık, parlaklık ve hafiflik duygusu uyandırır. Toplumsal açıdan parlaklık, sıcaklık ve serbestliği çağrıştırır. Yeşil ile bir arada kullanımı, zehir etkisini çağrıştırır. İlanlarda sarı renk daha çok besleyici ve vitaminli ürünlerde tercih edilir (Grill ve Scanlon, 2003:124).
Sarı bolluk, kutsallık, güneş ve zenginliğin simgesidir. Sarı parlaktır ama şeffaf değildir. Bazen karanlığın içinden çıkan ışık anlamında, aydınlığın simgesi olmuştur. Bu anlamda sarı, bilgi anlamına gelir. Ancak bu sarı içerisine gri ve siyah renk karıştırılırsa, yalan, ihanet, ve akılsızlık anlamına gelir (www.geocities.com, 25.04.2005).
Diğer taraftan sarı renk, açık görüşlülüğü ve ilhamı simgeler. Görkem, dikkat, ilgi odağı anlamı da taşır.Parlak olmasından dolayı, bilgiyi, ve akıllılığı ön plana çıkartır. Sarı kıyafet hafifliği ve yüzeyselliği çağrıştırır. Sarı rengin kişilik göstergesi olarak, biraz düzensiz, sempatik, yaratıcı düşünceleri ve mizah duygusu vardır (Yolcu 2001:125 naklen Sampson 1995:83).
- Yeşil: Bitki ve yaprakların rengi olan yeşil sakinlik rahatlık duygusu verdiği gibi bazen de ıslaklığı çağrıştırır. Bazı durumlarda yeşilin sağlığı, temizliği, gençliği ve büyümeyi sembolize ettiği de varsayılır (Grill ve Scanlon, 2003:124).
Yeşil paylaşımın, dengenin sempatinin, uyumun, cömertliğin ve işbirliğinin sembolüdür. Usun ve bilincin rengidir. İnsana huzur ve güven verir. Özgürlük, uyum ve denge, yeşilin doğal enerjisine dayanır. Yeşilin umursamazlık, aşırı çekingenlik, şüphe olumsuz yanlarıdır. Parlak ve açık yeşil, başarıyı ve asaleti, orta koyuluktaki yeşil, uyumluluğu ve hoşgörüyü, koyu yeşil kötülüğü, zeytin yeşili kişideki uyumsuz özellikleri ve çift karakterliliği temsil eder. Yeşil dünyada en çok bulunan renklerden biridir. Yeşil renk sakinleştirici bir özellik taşıdığı için, insan enerjisini dengeler ve şefkat duygularını arttırır (Yolcu 2001:127 naklen Sun, 1994:92).
Fiziksel anlamda yeşil dinginlik, istikrarlılık, metanet, tazelik ve sakinliği çağrıştırır. Doğayı çağrıştırdığından doğrudan sevinç ve hüzün ile ilişkili değildir. Doğada dinlendirici bir etkisi olmasına karşın, diğer ortamlarda ruhsal gerginlik yaratır. Psikolojik açıdan bireyde gerginlik, cesaret, güven, kararlılık, sadakat ve üstünlük duyguları uyandırır. Resimsel anlamda islamiyeti çağrıştırır. Toplumsal açıdan mantıklı düşünme, tembellik ve ağır kanlılığı sembolize eder (Grill ve Scanlon, 2003:124).
Yeşil umudun ve doğanın rengidir. Doğurganlık ve huzur yeşilin anımsattığı diğer değerlerdir. Yeşil-sarı ilk baharın gençlik gücünü doruğunda gösterir. Maviye kayan bir yeşilde manevi yaşam ötesi artmaktadır. Yeşil, rengine ve açıklık koyuluk derecesine göre çok çeşitli anlamlar ifade edebilir. Ayrıca kültürel/dinsel faktörler yeşil rengin algısında önemli rol oynar (www.geocities.com, 25.04.2005).
- Siyah: Siyah renk fiziksel anlamda kapanma ve umutsuzluğu, tembelliği, negatifliği, kötü talihi simgeler. Psikolojik olarak zorunluluk ve baskı etkisi yaratır. Resimsel anlamda karşı çıkışı, baş kaldırmayı, ölümü, cehennemi, büyüyü çağrıştırır. Toplumsal anlamda da, baş kaldırma ve ölümü, matemi, ağırbaşlılığı ve resmiyeti simgeler. (Teker 2003:81 naklen Gümüştekin 1999:82) Bu renk kadınların dişilik duygularını harekete geçirerek, bedende güçlü bir manyetik enerji alanı yaratır (Yolcu 2001: 127).
-Kahverengi: Fiziksel anlamda, gevşetici, rahatlatıcı, yatıştırıcı bir etkiye sahiptir. Psikolojik açıdan huzur verici bir etki yapar. Toplumsal açıdan, refah ve mutluluğu simgeler.Varlık ve konfor kavramları ile birlikte düşünülen bir renktir. Sağlıklı yaşam, fayda ve sağlamlık duygusu verir. Heyecan verici bir renk olan kırmızının kahverengi ile bir araya gelmesi ile, kırmızı rengin etkisi pasifleşerek, teskin edici ve rahatlatıcı bir etki yaratır (Grill ve Scanlon 2003:124).

Hiç yorum yok:

TÜM FOTOĞRAFLAR METİN KASIM'a AİTTİR.HİÇBİR ŞEKİLDE İZİNSİZ KULLANILAMAZ.